استاندارد آسانسور مجموعه‌ای از قوانین و پارامترها می‌باشد که باید در تمامی مراحل طراحی، ساخت و نصب رعایت گردد و الزامی می‌باشد. استاندارد ملی آسانسور به شماره 1-6303 شامل دو بخش ایمنی و عملکردی بوده که بخش ایمنی از سال 1382 و بخش عملکردی از سال 1383 برای دریافت گواهی استاندارد آسانسور الزامی گردیده است.
در نتیجه باید گفت گواهی استاندارد آسانسور شامل مجموعه‌ای از قوانین و مقررات ایمنی و عملکردی است که در تمامی مراحل طراحی و اجرای آن، الزامی می‌باشد.
فهرست مطالب
گواهی استاندارد آسانسور چیست؟
با توجه به آئین‌نامه‌ها و قوانین شهرداری‌ها، دریافت گواهینامه استاندارد آسانسور، پس از پایان عملیات اجرایی برای دریافت پایان کار ساختمان ضروری می‌باشد. برای این منظور مالک یا شرکتی که مسئولیت دریافت گواهی استاندارد آسانسور را به عهده می‌گیرد، باید پس از اتمام مرحله نصب و راه‌اندازی آسانسور، در سامانه مدیریت بازرسی آسانسور ثبت‌نام نماید.
سپس بازرسی از آسانسور توسط شرکت تعیین شده صورت می‌گیرد و ایمنی و عملکرد آسانسور توسط بازرس بررسی می‌شود. بنابراین باید گفت دریافت گواهی استاندارد آسانسور جزو موارد ضروری برای دریافت گواهی پایان کار ساختمان می‌باشد.
انواع گواهی استاندارد آسانسور
گواهی استاندارد آسانسور شامل گواهی اولیه و گواهی ادواری می‌باشد. گواهی اولیه الزامی بوده ولی گواهی ادواری در حال حاضر الزامی نمی‌باشد. در زیر به توضیح کامل هر کدام از این گواهی می‌پردازیم.
گواهی استاندارد اولیه آسانسور
گواهی اولیه استاندارد آسانسور پس از اتمام زمان نصب و راه اندازی انجام می‌شود. به این ترتیب که نماینده سازمان استاندارد با حضور در ساختمان مورد نظر، سیستم آسانسور را به لحاظ عملکرد، کارایی و ایمنی بررسی کرده و کنترل می‌نماید.
چنانچه سیستم به لحاظ موارد ذکر شده مشکلی نداشته باشد، گواهی استاندارد برای آسانسور فوق صادر می‌گردد. همانطور که گفته شد، دریافت این گواهی نامه برای دریافت پایان کار ساختمان ضروری می‌باشد و بدون این گواهی، پایان کار ساختمان صادر نمی‌گردد و همچنین استفاده افراد از آسانسور ممنوع می‌باشد. در نظر داشته باشید در صورت استفاده از آسانسور فاقد گواهی استاندارد و بروز هرگونه حادثه جانی و مالی، هیچگونه خسارتی توسط بیمه پرداخت نمی‌گردد.
گواهی استاندارد ادواری آسانسور
گواهی استاندارد ادواری آسانسور باید بصورت سالیانه انجام شود. به اینصورت که سیستم به لحاظ عملکرد و ایمنی بصورت سالیانه بازدید می‌شود و در صورت تائید، گواهی ادواری استاندارد آسانسور صادر می‌گردد. گواهینامه استاندارد ادواری آسانسور نشان دهنده این است که سیستم به لحاظ کارایی و ایمنی و سرویس‌های دوره‌ای و سلامت قطعات، الزامات کافی را دارد.
اخذ گواهی سالیانه استاندارد آسانسور در حال حاضر ضروری نمی‌باشد اما دقت نمایید در صورت بروز حادثه برای آسانسور فاقد گواهی استاندارد ادواری، حتی در صورت داشتن بیمه نامه آسانسور، بیمه هیچگونه خسارتی پرداخت نمی‌نماید که بیشتر مالکان از این قضیه بی‌اطلاع می‌باشند. زیرا در صورت وقوع حادثه و حضور کارشناس بیمه، اولین شرط برای پرداخت خسارت از سمت شرکت بیمه، سلامت عملکرد و ایمنی آسانسور می‌باشد. از این رو داشتن گواهی ادواری استاندارد آسانسور برای پرداخت خسارت از نظر شرکت‌های بیمه، ضروری است.
مدت زمان اعتبار گواهی استاندارد آسانسور
گواهی استاندارد آسانسور به مدت 1 سال از زمان اخذ اعتبار دارد. یعنی 1 سال پس از اخذ گواهینامه استاندارد آسانسور باید اقدام به اخذ گواهینامه ادواری آسانسور نمایید. همچنین باید سالیانه اقدام به تمدید گواهی ادواری کنید.
مراحل دریافت گواهی استاندارد اولیه آسانسور
- تمامی مراحل نصب و راه‌اندازی آسانسور بصورت کامل باید انجام شده باشد.
- کپی کارت ملی متقاضی و کپی صفحه اول پروانه ساختمان به شرکت سازنده آسانسور ارسال شود.
- ثبت‌نام در سامانه بازرسی آسانسور توسط شرکت سازنده، دریافت کد رهگیری از سامانه و تعیین شرکت بازرسی آسانسور.
- پرداخت هزینه بازرسی توسط متقاضی (مالک ساختمان) و ارائه فیش واریزی به شرکت سازنده آسانسور.
- ارسال نقشه، فرم مهندسی و محاسبات به شرکت بازرسی توسط شرکت سازنده.
- تعیین نوبت بازدید توسط شرکت بازرسی
- در زمان بازدید توسط کارشناس شرکت بازرسی، در صورتی که مشکلی طبق ضوابط استاندارد آسانسور وجد نداشته باشد، بازرس آسانسور در حضور نماینده شرکت سازنده آسانسور، استاندارد آسانسور را تائیید می‌نماید. اما در صورت وجود هرگونه ایراد در عملکرد و یا ایمنی طبق ضوابط استاندارد آسانسور، بازرس موارد را به نماینده شرکت سازنده ابلاغ نموده و شرکت سازنده موظف است ایرادات فوق را تصحیح نماید و سپس دوباره نوبت بازرسی درخواست شود. این مراحل تا رفع کامل ایرادات و تائید بازرس آسانسور، تکرار خواهد شد.
- پس از تائید استاندارد آسانسور، مالک باید اقدام به عقد قرارداد سرویس و نگهداری آسانسور با شرکت سازنده نماید.
- شرکت سازنده در این مرحله باید قرارداد یک ساله سرویس و نگهداری را به همراه بیمه نامه به شرکت بازرسی ارسال نماید.
- در این مرحله شرکت بازرسی آسانسور با تکمیل پرونده اقدام به صدور گواهی تائید استاندارد آسانسور می‌نماید.
موارد استاندارد آسانسور
گزینه‌های مختلفی برای استاندارد آسانسور مورد بررسی قرار می‌گیرد. تمامی این موارد توسط بازرس آسانسور مورد بررسی قرار می‌گیرد. در زیر به تمامی موارد استاندارد در خصوص موتورخانه آسانسور، چاه آسانسور و کابین آسانسور می‌پردازیم.
موارد استاندارد موتورخانه آسانسور
- تست موتور و گیربکس و بررسی شاقول بودن آن‌ها
- بررسی سیم بکسل‌های فلکه اصلی به لحاظ سر خوردگی و همچنین تست کشش آن‌ها
- بررسی سیستم ترمز و تست عملکرد آن
- بررسی اصطکاک سیم بکسل‌ها
- بازدید حفاظ سیم بکسل
- بررسی علامت‌گذاری روی سیم بکسل در زمان توقف طبقات
- بازدید از نصب علائم و توضیحات نجات اضطراری در موتورخانه
- بررسی نصب علائم جهت گردش روی موتور
- بررسی کیفیت بتن‌ریزی دال بتنی نشیمن موتور
- بازدید حفره های عبور سیم بکسل و کابل به لحاظ ابعاد. این حفره‌ها باید لبه 5 سانتی‌متری داشته باشند.
- بررسی نصب بودن قلاب سقف و درج تناژ قابل تحمل روی آن
- بررسی نصب کلید درب طبقات در کنار راهنمای نجات اضطراری و بررسی عملکرد صحیح آن
- بررسی نصب سیستم روشنایی موتورخانه و عملکرد صحیح آن
- بررسی نصب و وجود تجهیزات لازم در موتورخانه و عدم وجود وسایل غیرضروری
- تست و کنترل میکروسوئیچ دریچه بازدید چاله آسانسور در موتورخانه
- بررسی بازشو دریچه اضطراری در داخل موتورخانه که باید بدون کلید باز شود.
- بررسی 2 عدد هواکش داخل موتورخانه که یکی باید عملکرد مکنده و دیگری دمنده داشته باشد.
- بررسی لغزنده نبودن کف اتاق موتورخانه
- کنترل پله و مناسب بودن آن جهت رفتن روی سکوی موتور.
- بررسی وجود و نصب صحیح حفاظ گاورنر.
- بررسی اختلاف ارتفاع کف موتورخانه با سکو موتور (سقف چاله)
- بررسی نصب پلاک شماره هر آسانسور روی موتور گیربکس در موتورخانه برای ساختمان‌هایی که بیش از یک دستگاه آسانسور دارند.
- بررسی نصب شماره روی تابلو.
- بازدید نصب پلاک شماره هر آسانسور روی تابلو برق 3 فاز به منظور تشخیص سریع تجهیزات.
- بررسی وجود دریچه کف اتاق موتورخانه برای حمل وسایل در ساختمان‌هایی با بیش از یک آسانسور
- بررسی وجود و نصب نرده دور سکو موتور
- بررسی و تست تجهیزات نصب شده در اتاق موتورخانه که باید طبق نقشه‌ها باشد.
- تست پلمپ بودن گاورنر.
- بررسی پلاک تولید کننده و مشخصات فنی گاورنر.
- بررسی تست عملکرد پاراشوت
- بررسی سنسورهای حرارتی تابلو فرمان و عملکرد صحیح آن‌ها.
- بررسی تراول کابل و سالم بودن آن.
- بررسی عملکرد و تست فاز.
- کنترل تابلو فرمان به لحاظ شماره گذاری سیم ها، فرمان‌های ارسالی از سمت تابلو، تست سوکت‌ها و محکم بودن آن ها، تست چراغ‌های سیگنال تابلو و کلید اصلی، تست فیوز و بررسی تناسب آن با قدرت موتور، تست و کنترل ارت کلید اصلی.
- بررسی و تست عملکرد باطری اضطراری تابلو و باطری
موارد استاندارد چاه آسانسور
- بررسی نصب چراغ روشنایی و عملکرد صحیح آن‌ها
- بررسی وجود پله مناسب جهت دسترسی به کف چاهک
- بررسی عملکرد قفل درب‌ها
- بررسی عملکرد کلید تبدیل روشنایی در اتاق موتورخانه و کف چاه
- بازدید حد بالا و پایین طبقات و عملکرد آن‌ها
- بررسی میکروسوئیچ فلکه کف چاه و بررسی عملکرد آن
- کنترل نصب پلیت زیر ریل‌ها در کف چاهک
- ضدزنگ خوردن روی قطعات آهنی
- بازدید سطح داخلی دیوار چاه به لحاظ صاف بودن و نبود سوراخ و کنده‌کاری
- بررسی وجود جانپناه کف چاه آسانسور و تطابق ابعاد با استاندارد.
- بررسی اجرای صحیح سکوهای ضربه گیر کف چاه آسانسور
- بازدید بسته شده صحیح کرپی سیم بکسل‌ها (کلیپس یا بست سیم بکسل)
- بازدید سیم‌کشی صحیح و عبور از داخل داکت به نحوی که سیم‌های داخل چاه خارج داکت نباشند.
- بررسی عدم وجود تاسیسات و لوله های آب و فاضلاب در داخل چاه
- کنترل وجود و نصب صحیح سینی‌های زیر درب کابین در چاه
- کنترل قطعات ضربه گیر کف چاه به لحاظ جنس و ابعاد
- کنترل قاب کادر وزنه تعادل و فاصله آن از سکوی ضربه‌گیر
- بررسی وجود فاصله حداقل 5 سانتی متری کابین از کادر وزنه و سایر قطعات متحرک
- بررسی فاصله زیر کابین با کف چاه و سکوی ضربه‌گیر کابین
- کنترل فاصله حداقل 3 سانتی‌متری قطعات ثابت با قطعات متحرک
- کنترل پایین‌تر نبودن کفشک‌ها از براکت‌ها
- بررسی جوش صحیح براکت‌ها
- بررسی جوشکاری آهن‌کشی
- بررسی قاب وزنه‌های تعادل
- کنترل عدم لقی کفشک‌ها و تنظیم مناسب با ریل‌ها
- بررسی نصب و عملکرد صحیح شالترها
- کنترل حفاظ روی کابین برای ایستادن پرسنل سرویس کار در زمان تعمیرات و سرویس‌های دوره‌ای
موارد استاندارد کابین آسانسور
- بررسی نصب و عملکرد صحیح سیم ارت روی کابین
- کنترل نحوه عملکرد صحیح کمان درب باز کن بگونه‌ای که چنانچه کابین 20 سانت بالاتر یا پایین تر از تراز طبقه قرار گرفت، بتوان درب کابین را باز نمود.
- کنترل عملکرد میکروسوئیچ پاراشوت روی کابین
- بررسی دسته سیم‌های نصب شده روی کابین و تراول کابل به لحاظ سیم‌کشی مرتب و عدم اتصال با بدنه کابین و عبور از داخل داکت.
- بررسی نحوه نصب و تنظیم کفشک‌ها بگونه‌ای که کابین فاقد لقی باشد.
- بررسی فاصله کابین با درب طبقات
- تطبیق نامگذاری طبقه و شاسی داخل کابین آسانسور با یکدیگر
- بررسی زنگ اضطراری داخل کابین و عملکرد صحیح آن در زمان قطعی برق
- کنترل نور کابین به لحاظ نصب صحیح سیستم روشنایی و نوردهی کافی
- بازدید سقف، دیواره‌ها و کف کابین که باید کاملا سالم بوده و فاقد هرگونه آسیب‌دیدگی باشند.
- بررسی عملکرد کلید قارچی استپ روی کابین
- بررسی سربندی تمامی سیم‌های جعبه ریویزیون
- بازدید روغن‌دان‌های کابین و کادر وزنه و عملکرد صحیح آن‌ها به لحاظ روغنکاری ریل‌ها
- کنترل درب کابین که باید به نرمی و بدون مشکل باز و بسته شود
اهمیت گواهی استاندارد آسانسور
از آنجا که بنا به کاربری ساختمان، افراد زیادی در طی روز از آسانسور استفاده می‌کنند، ایمنی و عملکرد صحیح آسانسور از اهمیت بالایی برخوردار است و در صورت عدم وجود هر یک از این موارد، گواهی استاندارد آسانسور صادر نمی‌گردد. آمار سالانه ارائه شده کشته و زخمی آسانسور که در جدول زیر آورده شده، اهمیت دریافت گواهی استاندارد آسانسور، افزایش می‌یابد.
همچنین با وجود اینکه گواهی دوره‌ای (ادواری) آسانسور در حال حاضر ضروری نمی‌باشد، توصیه می‌شود برای حفظ جان و مال ساکنین ساختمان، اقدام به اخد گواهی ادواری سالیانه آسانسور نیز نمایید.
آمار سالانه حوادث آسانسور و تلفات جانی آسانسور
| سال | تعداد حوادث | آمار کشته و زخمی |
|---|---|---|
| 1381 | 698 | 32 |
| 1382 | 898 | 34 |
| 1383 | 939 | 28 |
| 1384 | 1065 | 34 |
| 1385 | 1252 | 27 |
| 1388 | 3200 | 70 |
تفاوت ایمنی آسانسور با استاندارد آسانسور
همانطور که در بالا گفته شد، گواهی استاندارد آسانسور در دو نوع گواهی استاندارد اولیه و گواهی ادواری می‌باشد. لذا باید گفت استاندارد و ایمنی آسانسور به نوعی دو مقوله متفاوت هستند. زیرا در صورتیکه از عمر یک ساختمان گذشته باشد، هر چند در زمان پایان کار گواهی استاندارد آسانسور را دریافت نموده، اما با گذشت زمان ممکن است ساکنین ساختمان اقدام به اخذ گواهی ادواری آسانسور نکرده باشند.
در چنین حالتی با گذر زمان و استفاده از سیستم آسانسور توسط ساکنین، ممکن است سیستم مورد نظر به لحاظ عملکرد و ایمنی دچار تغییرات و نقص شده باشد. به همین دلیل است که شرکت‌های بیمه در صورت عدم اخذ گواهینامه ادواری آسانسور و بروز حادثه، اقدام به پرداخت خسارت نمی‌کنند.
شرکت اخذ استاندارد آسانسور
تمامی شرکت‌های دارای تخصص و صلاحیت نصب و راه‌اندازی آسانسور، می‌توانند پس از اتمام عملیات اجرایی اقدام به دریافت گواهی استاندارد آسانسور برای ساختمان نمایند. در این مورد حتما به شرکت‌هایی مراجعه نمایید که کلیه ضوابط و استاندارهای لازم را در تمامی مراحل نصب آسانسور، رعایت نمایند. زیرا در صورت بازدید بازرس و عدم تائید آسانسور، باید اقدام به پرداخت هزینه بازرسی برای دفعات بعد نمایید.
ما در شرکت آسانسورما با بهره‌گیری از پرسنل متخصص و با داشتن بیش از 15 سال تجربه، تمامی مراحل نصب آسانسور را طبق ضوابط استاندارد ملی آسانسور اجرا نموده و تمامی مراحل اخذ گواهی استاندارد آسانسور را انجام می‌دهیم.
لذا برای دریافت خدمات اخذ استاندارد آسانسور در رشت و شهرهای استان گیلان، آماده ارائه خدمات به مشتریان خود هستیم. همچنین در صورت نصب آسانسور در سایر شهرها از جمله تهران نیز، امور مربوط به اخذ گواهی استاندارد آسانسور را در خارج از استان گیلان نیز انجام می‌دهیم.
جمع بندی
آسانسورها به عنوان یکی از امکانات تاثیرگذار در ساختمان و پر استفاده توسط ساکنین، نیازمند ایمنی بالایی می‌باشند. از اینرو اخذ گواهی استاندارد ملی آسانسور به شماره 1-6303 از سال 1382 الزامی شده است.
بر اساس گواهی استاندارد آسانسور، آسانسورها علاوه بر رعایت ضوابط و مشخصات فنی، ملزم به رعایت کلیه موارد ایمنی ذکر شده در این آئین نامه می‌باشند. از این رو پس از اتمام مرحله نصب و راه‌اندازی، بازرسان مربوطه با بررسی‌های لازم، در صورت تطابق با آئین نامه و تائید موارد، اقدام به صدور گواهی استاندارد اسانسور می نمایند.
ارائه بیمه نامه و قرارداد سرویس و نگهداری یک ساله به همراه این گواهینامه استاندارد آسانسور جهت اخذ پایان کار الزامی می‌باشد. از اینرو در تمامی مراحل طراحی، ساخت و نصب و راه‌اندازی آسانسور، باید ضوابط استاندارد را رعایت نمود.
